10 Tips om zelf om te gaan met angst en stress tijdens de coronaperiode
18 apr 2020

Het coronavirus beheerst momenteel ons leven. Nadat we ons gereorganiseerd hebben aan de nieuwe maatregelen, vragen we ons nu af hoe lang deze maatregelen nog zullen duren. Het is pas op dit moment dat we echt leren omgaan met onze tijd, zeker aangezien onze volledige structuur, dagritme en de voorspelbaarheid van ons leven wordt aangetast. Bovendien zorgt deze periode ook voor heel wat vragen tot zelfs angst. Wat als er nog strengere maatregelen genomen zullen worden? Wat met het financiële? Wat als ik of iemand van mijn gezin het virus krijgt? Kan ik deze zomer nog op reis gaan? De dreiging van besmetting door het Covid-19 virus zorgt bij veel mensen voor lichamelijke en psychische klachten. De Vlaamse Vereniging voor Klinisch Psychologen (VVKP) vermoedt zelfs dat gevoelens van stress, angst en somberheid zullen toenemen.
​
Angst en stress tijdens de coronaperiode
Hoe uit zich dit nu? Bij langdurige stress of angstgevoelens produceert het menselijk lichaam naast adrenaline cortisol, beter bekend als het stresshormoon. Dit uit zich in lichamelijke reacties als overmatig zweten, een verhoogde hartslag, sneller ademen, benauwdheid etc. Eigenlijk hebben deze lichamelijke reacties ook een evolutionair nut, bijvoorbeeld bij een overval. Deze lichamelijke reacties bereiden ons namelijk voor om in actie te schieten of op de vlucht te slaan bij een grote dreiging.
In coronatijden is die dreiging echter onzichtbaar, het zit als het ware in de lucht. Die onzichtbare dreiging zorgt voor heel wat meer onzekerheid, een gevoel van collectieve machteloosheid en een gebrek aan voorspelbaarheid. Het is een ongekende situatie waardoor de angst bij iedereen toeneemt en ook het cortisolhormoon zijn intrede zal doen. Veel van de hierboven beschreven symptomen van stress en angst kunnen echter verward worden met de klachten die gepaard gaan met een griep en dus ook het coronavirus zelf. Dat versterkt onze angst alleen maar meer, omdat we onze lichamelijke stressparameters gelijk gaan stellen met het coronavirus. Op die manier staan we nog meer stil bij onze lichamelijke gewaarwordingen en wordt onze angst daardoor enkel maar groter.
Uiteraard moeten we alert zijn voor de symptomen van het coronavirus, weliswaar zonder dat we in deze vicieuze cirkel terecht komen die onze angst alleen maar groter maakt.
​
Zoektocht naar controle
Alle coronamaatregelen en de grote mate aan onzekerheid zorgen voor nog andere gevolgen. Niemand heeft nog controle over de situatie, waardoor we als mens geneigd zijn om zelf controle te zoeken. Afstand houden van elkaar en een goede handhygiëne zijn voor de meeste mensen immers onvoldoende als controlemechanisme. Dat verklaart voor een deel waarom mensen zo actief nieuws opzoeken, hamsteren of veelvuldig bellen naar de naaste familie of alles nog goed gaat. Het lijkt de enige vorm van controle die we nog hebben. We willen voortdurend gerustgesteld worden. Het paradoxale is echter dat hoe meer je die geruststelling ook effectief krijgt, hoe kleiner het effect ervan wordt. Het zoeken naar controle wordt zo een bijkomend probleem, eerder dan een oplossing.
​
10 tips voor het omgaan met corona-angst
Het voelen van angst is normaal, we mogen best wat bang zijn. Hoe gaan we nu het beste om met die angst en voorkomen we dat we ons in een vicieuze cirkel bevinden?
​
-
Beperk je nieuwsverbruik tot 5 à 10 minuten per dag en haal je info enkel uit serieuze media. Je mag inderdaad niet ontkennen of negeren wat er gebeurt maar het is niet altijd helpend om info op te zoeken over het coronavirus. Confrontatie is nodig maar we moeten ons hoofd ook wat rust gunnen.
Extra tip: zoek eens positief nieuws op (bv. mensen die applaudisseren of cijfers over genezingen).
-
Waar je je focus op legt, groeit. Waar je je focus van neemt, verzwakt. Probeer je focus dus te verleggen naar andere zaken dan het coronavirus. Maak bijvoorbeeld ruimte voor klusjes die al lang op je to-do list stonden of blaas je oude hobby nieuw leven in.
-
Probeer eens focus- en ademhalingsoefeningen. Een goede ademhalingsoefening is hartcoherentie. Via deze F6 ademhaling controleer je met je ademhaling de rest van je lichaam, waardoor de aanmaak van je stresshormoon na een tijdje ook zal afnemen. Een begeleide oefening vind je hier: https://www.youtube.com/watch?v=6o1eZHxfjOI&t=7s
Een andere optie is Vinyasa Yoga. Hierbij wordt gefocust op zowel het lichaam als je ademhaling. Onlangs ontdekte ik hierbij www.planttribe.be waarvan de oprichtster Laurence Uvin elke ochtend om 9u laagdrempelige ‘quarantaine yoga’ geeft via het Instagram kanaal van Planttribe. Onthoud hierbij dat het doel vooral ligt op ontspanning en niet op het perfect uitvoeren van de bewegingen!
-
Realiseer je dat je geen controle hebt op de situatie, er kan namelijk iets gebeuren waar je geen vat op hebt. Je hebt daarentegen wél controle over je eigen gedachten. Je kiest zelf hoeveel aandacht je schenkt aan je angstige gedachten. Zeg bijvoorbeeld gerust tegen jezelf als je opstaat dat je vandaag geen tijd hebt om aandacht aan te schenken aan die corona-gedachten.
-
Praat over gevoelens via video-gesprekken of aan de telefoon. Pas op: angst werkt besmettelijk. Hoe meer je praat met mensen die bang zijn, hoe angstiger je zelf kan worden. Praat dus bij voorkeur met iemand die nuchter in de situatie staat of een psycholoog.
-
Als iets je bezorgd maakt en je het gevoel hebt in cirkels te blijven ronddraaien, probeer dan op een andere manier naar jezelf te kijken. Als je bijvoorbeeld een optimist was, hoe zou je er dan over denken? Stel je iemand voor die niet zo gespannen is (een vriend, familielid, collega), hoe zou die persoon denken over je bezorgdheid? Stel je overtuiging in vraag. Het is niet omdat jij iets denkt dat het daarom ook waar is.
-
Het is normaal dat je je dierbaren wil horen zeggen dat alles in orde komt maar probeer niet voortdurend op zoek te gaan naar geruststelling want die geruststelling duurt nooit lang. Je wordt namelijk steeds afhankelijker van geruststelling en hebt er steeds meer nodig.
-
Buitengaan is helemaal niet verboden mits het respecteren van de anderhalve meter afstand. Kom eens op een veilige manier uit je kot en doe op die manier nieuwe indrukken op in de natuur of in de straten van je stad/dorp.
-
Angst hebben is logisch. Het is niet erg om bezorgd te zijn en het is zelfs aan te raden om praktische stappen te ondernemen zoals goede handhygiëne, je gezicht zo min mogelijk aan te raken, etc. Uit angst geen mooie wandeling doen of je boodschappen niet doen is echter niet logisch. Je wil extra maatregelen nemen uit veiligheid maar trek op tijd aan de alarmbel en praat met iemand als je merkt dat je leven niet meer leefbaar is door de angst. Je kan steeds terecht bij je psycholoog en voor een onmiddellijk gesprek kan je terecht op www.teleonthaal.be voor een telefoontje of chatgesprek.
-
Zorg voor een gezonde levensstijl zodat je lichaam beter om kan gaan met stress. Dit wil zeggen: een nieuwe dagstructuur, voldoende slapen, genoeg bewegen en voldoende rust en ontspanning. Verdeel daarnaast je tijd over me-time en family-time wanneer je van thuis uit werkt.
​